1. Nghị định số 25/2017/NĐ-CP ngày 14/3/2017 của Chính phủ quy định nội dung báo cáo tài chính nhà nước, hướng dẫn lập, công khai báo cáo tài chính nhà nước, trách nhiệm trong việc cung cấp thông tin để lập báo cáo tài chính nhà nước.

Nghị định quy định cụ thể nội dung của từng loại báo cáo tài chính nhà nước như: Báo cáo tình hình tài chính nhà nước, Báo cáo kết quả hoạt động tài chính nhà nước, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, Thuyết minh báo cáo tài chính nhà nước. Theo đó, báo cáo tình hình tài chính nhà nước là báo cáo tài chính phản ánh thông tin về tài sản, nợ phải trả, nguồn vốn của Nhà nước khi kết thúc kỳ báo cáo phạm vi cả nước hoặc tỉnh. Nghị định đã quy định Báo cáo tổng hợp thông tin tài chính huyện phải được lập và gửi trước 30/6 năm tài chính tiếp theo. Báo cáo tài chính nhà nước tỉnh phải được lập và gửi trước 01/10 năm tài chính tiếp theo. Còn Báo cáo tài chính nhà nước toàn quốc phải được trình Chính phủ chậm nhất là 14 tháng sau khi kết thúc năm tài chính. Ngoài ra, Nghị định quy định cụ thể trách nhiệm cung cấp thông tin để lập báo cáo tài chính huyện, tỉnh và báo cáo tài chính toàn quốc. Nghị định số 25/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

2. Nghị định số 115/2017/NĐ-CP ngày 16/10/2017 của Chính phủ quy định chi tiết trình tự, thủ tục, mức tiền pháp nhân thương mại phải nộp để bảo đảm thi hành án; việc tạm giữ, hoàn trả, nộp ngân sách nhà nước số tiền đã nộp.

Theo đó, mức tiền nộp để đảm bảo thi hành án đối với pháp nhân thương mại do cơ quan tiến hành tố tụng quyết định trong từng trường hợp và đảm bảo yêu cầu sau: Không dưới 50% và không cao hơn mức phạt tiền cao nhất tại điều khoản áp dụng khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với trường hợp đảm bảo thi hành án phạt tiền; đối với trường hợp để đảm bảo thi hành nghĩa vụ bồi thường thiệt hại thì: Không dưới 50% và không cao hơn mức thiệt hại tài sản cao nhất quy định tại điều khoản áp dụng khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử nếu điều khoản đó có quy định mức thiệt hại về tài sản; không cao hơn mức thiệt hại thực tế do cơ quan tiến hành tố tụng xác định (trong trường hợp điều khoản áp dụng khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử không quy định mức thiệt hại về tài sản).

Nghị định số 115/2017/NĐ-CP có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2018.

3. Nghị định số 122/2017/NĐ-CP ngày 13/11/2017 của Chính phủ quy định một số nội dung đặc thù về cơ chế quản lý tài chính, đánh giá hiệu quả với doanh nghiệp kinh doanh xổ số; Sở giao dịch chứng khoán & Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam.

Theo Nghị định này, trên cơ sở số thuế phải nộp theo từng sắc thuế, Vietlott thực hiện phân bổ các khoản thuế phải nộp vào ngân sách địa phương theo tỷ lệ doanh thu thực tế phát sinh trên từng địa bàn. Với các doanh nghiệp kinh doanh xổ số nói chung, Nghị định quy định các doanh nghiệp này chỉ được đầu tư ra bên ngoài đối với các ngành nghề liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh xổ số. Khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp sẽ được trừ một số khoản chi phí đặc thù như: Chi phí trả thưởng; Chi hoa hồng đại lý cho các đại lý xổ số; Chi phí ủy quyền trả thưởng cho khách hàng trúng thưởng; chi phí quay số mở thưởng… Đại lý xổ số được ủy quyền trả thưởng không được thu bất kỳ khoản phí nào của khách hàng trúng thưởng.

Nghị định số 122/2017/NĐ-CP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018.

4. Nghị định số 123/2017/NĐ-CP ngày 14/11/2017 của Chính phủ sửa đổi Nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước do Chính phủ ban hành ngày 14/11/2017

Theo đó, người nhận chuyển nhượng dự án đầu tư gắn với chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ ngày 01/7/2014 trở đi và tiếp tục thực hiện dự án sẽ được miễn, giảm tiền sử dụng đất cho thời gian còn lại của dự án nếu: Bên chuyển nhượng là tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp có thu tiền sử dụng đất; bên chuyển nhượng đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định cho phép miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật trước ngày 01/7/2014; số tiền sử dụng đất đã được miễn, giảm không tính vào giá chuyển nhượng; việc miễn, giảm tiền sử dụng đất được xác định theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Nghị định số 123/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

5. Nghị định số 125/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ sửa đổi Nghị định 122/2016/NĐ-CP về biểu thuế xuất nhập khẩu ưu đãi, danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch. 

Nghị định quy định ban hành biểu thuế xuất nhập khẩu ưu đãi theo danh mục mặt hàng chịu thuế, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan; quy định thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi 0% đối với linh kiện ô tô nhập khẩu thuộc nhóm 98.49, áp dụng từ ngày 16/11/2017 đến ngày 31/12/2022; xe ô tô chở người từ 10 đến 15 chỗ ngồi (kể cả lái xe) đã qua sử dụng thuộc nhóm hàng 87.02 áp dụng mức thuế hỗn hợp quy định tại Phụ lục III, thay vì mức thuế tuyệt đối như quy định hiện hành.
Nghị định số 125/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/01/2018; đồng thời, bãi bỏ Khoản 2 Điều 4 và các Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định 122/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016.

6. Nghị định 126/2017/NĐ-CP ngày 16/11/2017 của Chính phủ quy định chuyển doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và công ty TNHH MTV do DNNN đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần.

Theo đó, đối tượng là người lao động được mua cổ phần với giá ưu đãi gồm: Người lao động làm việc theo HĐLĐ và người quản lý DN của DN cổ phần hóa tại thời điểm xác định giá trị DN cổ phần hóa; người lao động của DN cổ phần hóa tại thời điểm xác định giá trị DN cổ phần hóa đã được cử xuống làm đại diện phần vốn tại các DN khác chưa được hưởng chính sách mua cổ phần ưu đãi tại DN khác; người lao động làm việc theo HĐLĐ và người quản lý của DN cấp II (chưa được hưởng chính sách mua cổ phần ưu đãi tại DN khác) tại thời điểm xác định giá trị DN cổ phần hóa đối với các DN tại Điểm a Khoản 2 Điều 2 Nghị định này.
Nghị định số 126/2017/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2018.

7. Nghị định số 139/2017/NĐ-CP ngày 27/11/2017 của Chính phủ quy định  về xử phạt hành chính trong đầu tư xây dựng; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở.

Theo đó, phạt tiền từ 40 đến 50 triệu đồng đối với người thuê, mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước khi: Chiếm dụng nhà ở; tự ý đục phá, cơ nới, cải tạo, phá dỡ nhà ở; sử dụng nhà ở không đúng mục đích ghi trong hợp đồng thuê nhà ở. Ngoài việc bị xử phạt tiền thì những hành vi trên còn có thể bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả như: Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu hoặc buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm; đề nghị cơ quan có thẩm quyền thu hồi nhà ở.

Nghị định số 139/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ 15/01/2018

8. Nghị định số 140/2017/NĐ-CP ngày 05/12/2017 của Chính phủ quy định  về chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ.

Theo đó, đối tượng, tiêu chuẩn áp dụng chính sách thu hút, tạo nguồn cán bộ gồm: Sinh viên tốt nghiệp đại học loại xuất sắc tại cơ sở giáo dục đại học ở trong nước hoặc nước ngoài được công nhận tương đương về văn bằng, chứng chỉ theo quy định của pháp luật có kết quả học tập và rèn luyện xuất sắc các năm học của bậc đại học, trong độ tuổi quy định tại Điều 1 LuậtThanh niên tính đến thời điểm nộp hồ sơ dự tuyển và đáp ứng một trong các tiêu chuẩn sau đây: Đạt giải ba cá nhân trở lên tại một trong các kỳ thi lựa chọn học sinh giỏi cấp tỉnh, đạt giải khuyến khích trở lên trong các kỳ thi lựa chọn học sinh giỏi cấp quốc gia hoặc Bằng khen trở lên trong các kỳ thi lựa chọn học sinh giỏi quốc tế thuộc một trong các môn khoa học tự nhiên (toán, vật lý, hóa học, sinh học, tin học) và khoa học xã hội (ngữ văn, lịch sử, địa lý, ngoại ngữ) trong thời gian học ở cấp trung học phổ thông; đạt giải ba cá nhân trở lên tại cuộc thi khoa học - kỹ thuật cấp quốc gia hoặc quốc tế trong thời gian học ở cấp trung học phổ thông hoặc bậc đại học; đạt giải ba cá nhân trở lên tại cuộc thi Ô-lim-pích thuộc một trong các môn toán, vật lý, hóa học, cơ học, tin học hoặc các chuyên ngành khác trong thời gian học ở bậc đại học được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận. Người có trình độ thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp I, bác sĩ nội trú, dược sĩ chuyên khoa cấp I chuyên ngành y học, dược học trong độ tuổi quy định tại Điều 1 Luật thanh niên tính đến thời điểm nộp hồ sơ dự tuyển và đáp ứng đủ các tiêu chuẩn sau đây: Đạt tiêu chuẩn quy định tại điểm a hoặc điểm b hoặc điểm c khoản 1 Điều 2; tốt nghiệp đại học loại khá trở lên và có chuyên ngành đào tạo sau đại học cùng ngành đào tạo ở bậc đại học; người có trình độ tiến sĩ, bác sĩ chuyên khoa cấp II, dược sĩ chuyên khoa cấp II chuyên ngành y học, dược học trong độ tuổi theo quy định tại Điều 23 Nghị định số 40/2014/NĐ-CP ngày 12 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định việc sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ tính đến thời điểm nộp hồ sơ dự tuyển và đáp ứng đủ các tiêu chuẩn quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều này.
Nghị định số 140/2017/NĐ-CP có hiệu lực kể từ ngày 20/01/2018.

9. Thông tư số 65/2017/TT-BTC ngày 27/6/2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định danh mục hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam. 

Thông tư số 65/2017/TT-BTC đã công bố 06 quy tắc tổng quát giải thích việc phân loại hàng hóa theo Danh mục dựa trên hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa của Tổ chức Hải quan thế giới. Cụ thể, việc phân loại hàng hóa theo Danh mục phải tuân theo các quy tắc sau: Tên của các Phần, Chương hoặc Phân chương được đưa ra chỉ nhằm mục đích dễ tra cứu; 01 mặt hàng được phân loại vào 01 nhóm hàng thì mặt hàng đó ở dạng chưa hoàn chỉnh hoặc chưa hoàn thiện cũng thuộc nhóm đó, nếu đã có đặc trưng cơ bản của hàng hóa đó khi đã hoàn chỉnh hoặc hoàn thiện; hàng hóa không thể phân loại theo đúng quy tắc thì phân vào nhóm phù hợp với loại hàng hóa giống chúng nhất; các loại bao hộp có hình dạng đặc biệt để chứa hàng hóa hoặc bộ phận hàng hóa xác định, có thể dùng trong thời gian dài và đi kèm với sản phẩm khi bán như bao đựng máy ảnh, máy quay phim, hộp đựng nhạc cụ, bao súng… được phân loại cùng với những sản phẩm này; để đảm bảo tính pháp lý, việc phân loại hàng hóa vào các phân nhóm của một nhóm phải được xác định phù hợp theo nội dung của từng phân nhóm và các chú giải phân nhóm có liên quan và các Qui tắc trên với những sửa đổi về chi tiết cho thích hợp, trong điều kiện là chỉ có những phân nhóm cùng cấp độ mới so sánh được.

Thông tư số 65/2017/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

10. Thông tư số 01/2017/TT-TANDTC ngày 28/7/2017 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao quy định về phòng xử án.

Theo Thông tư số 01/2017/TT-TANDTC, việc bố trí phòng xử án phải bảo đảm các nguyên tắc sau: Phòng xử án phải được bố trí trang nghiêm, bảo đảm an ninh, trật tự phiên tòa; việc bố trí phòng xử án phải thể hiện vị trí, vai trò trung tâm của Hội đồng xét xử; bảo đảm quyền bình đẳng trước Tòa án; bảo đảm nguyên tắc tranh tụng trong xét xử; bảo đảm quyền bào chữa của bị cáo, quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự; việc bố trí phòng xử án phải phù hợp với yêu cầu xét xử từng loại vụ án, vụ việc nhằm bảo đảm chất lượng, hiệu quả xét xử của Tòa án; đối với các vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên, phòng xử án phải được bố trí thân thiện, bảo đảm lợi ích tốt nhất cho người dưới 18 tuổi. Theo đó, vị trí phòng xử án và giải quyết các vụ việc thuộc thẩm quyền của Tòa gia đình và người chưa thành niên có những điểm đáng chú ý như sau: Những người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, người tham dự phiên tòa, phiên họp trong phòng xử án được bố trí trên cùng một mặt phẳng, sắp xếp theo hình thức bàn tròn; người dưới 18 tuổi tham gia tố tụng tại phiên tòa được ngồi cạnh người đại diện, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; vị trí của người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự được bố trí đối diện với vị trí của đại diện Viện kiểm sát. Như vậy, so với mô hình phòng xử án đối với vụ án hình sự người dưới 18 tuổi ban hành kèm theo Công văn 88/TANDTC-PC ngày 01/4/2016 thì có nhiều vị trí được thay đổi.
Thông tư số 01/2017/TT-TANDTC có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018.

11. Thông tư số 16/2017/TT-NHNN ngày 10/11/2017 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 27/2016/TT-NHNN hướng dẫn trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Thông tư số 16/2017/TT-NHNN quy định mới về trường hợp xây dựng văn bản quy phạm pháp luật có quy định về thủ tục hành chính (TTHC). Cụ thể, trong trường hợp này, việc lấy ý kiến đối với quy định về TTHC và các nội dung khác về kiểm soát TTHC thực hiện theo quy định của pháp luật về kiểm soát TTHC.
Như vậy, quy định trước đây tại Thông tư số 27/2016/TT-NHNN về việc lấy ý kiến đối với các dự thảo thông tư có quy định về TTHC đã bị bãi bỏ (Trước đây, Thông tư số 27/2016/TT-NHNN quy định đối với dự thảo thông tư có quy định về TTHC, ngoài việc tham gia ý kiến về nội dung, Vụ Pháp chế có trách nhiệm cho ý kiến về TTHC tại dự thảo Thông tư. Trong trường hợp cần thiết, Vụ Pháp chế tổ chức lấy ý kiến cơ quan, tổ chức có liên quan và đối tượng chịu sự tác động của quy định về TTHC).

Thông tư này có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

12. Thông tư số 14/2017/TT-NHNN ngày 29/9/2017 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định về phương pháp tính lãi trong hoạt động nhận tiền gửi, cấp tín dụng giữa tổ chức tín dụng với khách hàng.

Thông tư số 14/2017/TT-NHNN quy định lãi suất tính lãi được quy đổi theo lãi suất năm, 01 năm được xác định là 365 ngày. Đồng thời, cho phép tổ chức tín dụng được thỏa thuận với khách hàng về thời hạn tính lãi và thời điểm xác định số dư để tính lãi. Trước khi thực hiện giao dịch, tổ chức tín dụng phải cung cấp đầy đủ thông tin cho khách hàng về phương pháp tính lãi và mức lãi suất tính lãi. Trường hợp có thỏa thuận giữa tổ chức tín dụng và khách hàng về phương pháp tính lãi trước năm 2018, được tiếp tục thực hiện theo các thỏa thuận đã ký kết phù hợp với quy định pháp luật tại thời điểm ký kết.

Thông tư số 14/2017/TT-NHNN có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

13. Thông tư số 38/2017/TT-BYT ngày 17/10/2017 của Bộ trưởng Bộ Y Tế quy định về Danh mục bệnh truyền nhiễm, phạm vi và đối tượng phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc.

Danh mục bệnh truyền nhiễm trong Chương trình tiêm chủng mở rộng tại Thông tư số 38/2017/TT-BYT đã giảm đi 2 bệnh (bệnh thương hàn và bệnh tả) so với quy định hiện hành tại Thông tư số 26/2011/TT-BYT. Đồng thời, bổ sung bệnh Rubella vào Chương trình Tiêm chủng mở rộng cho đối tượng trẻ em dưới 2 tuổi, và được tiêm khi trẻ đủ 18 tháng tuổi. Danh mục này sẽ được Bộ Y Tế cập nhật và bổ sung trong trường hợp cần thiết. Ngoài ra, Thông tư số 38/2017/TT-BYT còn bỏ hơn 10 loại bệnh thuộc Danh mục bệnh truyền nhiễm phải sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế bắt buộc đối với người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có dịch hoặc đến vùng có dịch.

Thông tư số 38/2017/TT-BYT có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

14. Quyết định số 45/2017/QĐ-TTg ngày 16/11/2017 của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung Quyết định số 36/2016/QĐ-TTg quy định việc áp dụng thuế suất thông thường đối với hàng hóa nhập khẩu.

Theo Quyết định này, một loạt mặt hàng nhập khẩu được áp dụng thuế suất thông thường với mức 05%, như: Chế phẩm dùng trong chăn nuôi động vật; quặng sắt; kim cương công nghiệp và phi công nghiệp; Máy điều hòa không khí; tủ lạnh; máy in, máy copy và máy fax; máy hút bụi; máy ảnh; máy quay phim… Đối với hàng hóa không được áp dụng mức thuế suất nhập khẩu thông thường và không thuộc trường hợp được áp dụng thuế suất ưu đãi hoặc thuế suất ưu đãi đặc biệt thì áp dụng mức thuế suất thông thường bằng 150% mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi của từng mặt hàng tương ứng quy định tại Phụ lục II Nghị định số 125/2017/NĐ-CP.

Quyết định số 45/2017/QĐ-TTg có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

15. Thông tư số 40/2017/TT-BGTVT ngày 09/11/2017 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải hướng dẫn việc dán nhãn năng lượng đối với xe ôtô con loại trên 7 chỗ đến 9 chỗ.

Theo đó, ngoài đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 2 Thông tư này thì các cơ sở sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và thực hiện việc bán, phân phối xe ra thị trường phải thực hiện đúng lộ trình theo quy định như sau: Từ ngày 01/01/2018, xe ôtô con loại trên 7 - 9 chỗ được sản xuất, lắp ráp từ linh kiện rời, hoàn toàn mới; xe nhập khẩu chưa qua sử dụng phải được dán nhãn năng lượng trước khi đưa ra thị trường; các trường hợp tự công bố mức tiêu thụ nhiên liệu và dán nhãn năng lượng quy định tại khoản 1 Điều 5 của Thông tư này được thực hiện đến hết ngày 31/12/2018; nhãn năng lượng của xe được hiểu là nhãn cung cấp các thông tin liên quan đến loại nhiên liệu sử dụng, mức tiêu thụ nhiên liệu của xe giúp người tiêu dùng nhận biết và lựa chọn xe theo nhu cầu.

Thông tư số 40/2017/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

16. Thông tư số 17/2017/TT-NHNN ngày 20/11/2017 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sửa đổi, bổ sung Thông tư số 40/2011/TT-NHNN ngày 15/12/2011.

Theo đó, ngân hàng thương mại (NHTM), chi nhánh ngân hàng nước ngoài (NHNN) khi thực hiện cấp đổi Giấy phép, bổ sung nội dung hoạt động vào Giấy phép cần chuẩn bị hồ sơ đề nghị với các giấy tờ sau: Đơn đề nghị cấp đổi hoặc cấp bổ sung nội dung hoạt động vào Giấy phép do người đại diện hợp pháp của NHTM, chi nhánh NHNN ký. Riêng đối với ngân hàng 100% vốn nước ngoài và chi nhánh NHNN thì trong đơn cần có thêm cam kết về nội dung hoạt động liên quan của tổ chức. Danh mục các nội dung hoạt động theo Giấy phép hiện hành, các văn bản chấp thuận khác của Ngân hàng Nhà nước kèm bản sao Giấy phép hiện hành và các văn bản chấp thuận này. Với trường hợp bổ sung nội dung hoạt động thì cần thêm Nghị quyết thông qua của Hội đồng quản trị (Hội đồng thành viên); văn bản của ngân hàng mẹ...

Thông tư số 17/2017/TT-NHNN có hiệu lực thi hành từ ngày 05/01/2018 và bãi bỏ Thông tư số 08/2015/TT-NHNN ngày 30/6/2015.

Phòng Tư pháp